สภาอาจารย์มหาวิทยาลัยนเรศวรนั้น ได้จัดตั้งขึ้นตั้งแต่เมื่อปี พ.ศ.2522 โดยพัฒนาการต่อเนื่องมาจากสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พิษณุโลก ครั้งที่ยังคงเป็นวิทยาเขตหนึ่ง แต่เมื่อพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยนเรศวร พ.ศ.2533 ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้วให้มีผลบังคับ ตามหมวด 2 การดำเนินการ ในมาตรา 22 โดยให้มีสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยนเรศวรเกิดขึ้นตามกฏหมาย ประกอบด้วยกรรมการซึ่งเลือกมาจากคณาจารย์ประจำของมหาวิทยาลัยนเรศวร

            โดยสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยนเรศวร มีหน้าที่ให้คำปรึกษาและข้อเสนอแนะแก่อธิการบดี และหน้าที่อื่นตามที่อธิการบดีมอบหมาย ในส่วนของการดำเนินงานและกิจกรรมของสภาอาจารย์ ให้เป็นไปตามข้อบังคับมหาวิทยาลัยนเรศวร ว่าด้วย สภาอาจารย์ พ.ศ.2560

               สภาอาจารย์มหาวิทยาลัยนเรศวร ทำหน้าที่ให้คำปรึกษา เสนอแนะแก่อธิการบดี ดำเนินการตามที่อธิการบดีและสภามหาวิทยาลัยมอบหมาย เป็นผู้แทนในการดำเนินกิจกรรมของคณาจารย์มหาวิทยาลัยนเรศวร ประสานความเข้าใจที่ดีร่วมกันของบุคลากร นิสิต และชุมชน ทั้งภายในและภายนอกมหาวิทยาลัย เพื่อเป็นประโยชน์ต่อสังคมและประเทศชาติ

1. ให้คำปรึกษา ข้อเสนอแนะแก่อธิการบดี และหน้าที่อื่นๆ ตามที่สภามหาวิทยาลัยมอบหมาย
2. ประสานความร่วมมือในการสร้างความเข้าใจร่วมกันแก่คณาจารย์ บุคลากร และนิสิต
3. เสริมสร้างสัมพันธภาพที่ดีระหว่างคณาจารย์ บุคลากร และนิสิต
4. ประสานและดำเนินการร่วมกับสภาอาจารย์และพนังงานมหาวิทยาลัยทั่วประเทศ และ  
   สถาบันองค์กรอื่นๆ